Tanım | Çocukluk çağında başlayan, motor ve vokal tiklerle karakterize, nörolojik bir hareket bozukluğudur. Tikler ani, istemsiz ve tekrarlayıcı hareketler veya seslerdir. |
Nedenleri | Kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik yatkınlık, nörotransmitter dengesizlikleri (dopamin, serotonin) ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. |
Belirtiler | Motor tikler (göz kırpma, omuz silkme, baş sallama), vokal tikler (boğaz temizleme, anlamsız sesler çıkarma, nadiren küfürlü kelimeler söyleme - koprolali), tiklerin stresle şiddetlenmesi. |
Teşhis Yöntemleri | Klinik değerlendirme, nörolojik muayene, tiklerin başlangıcı ve süresi (en az 1 yıl sürmelidir), diğer nörolojik hastalıkların dışlanması için beyin görüntüleme (gerektiğinde). |
Tedavi Yöntemleri | Hafif vakalarda tedavi gerekmeyebilir. Şiddetli vakalarda dopamin antagonistleri (haloperidol, pimozid), alfa-2 agonistleri (klonidin), bilişsel davranışçı terapi, derin beyin stimülasyonu (DBS) gibi cerrahi seçenekler. |
Komplikasyonlar | Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), obsesif-kompulsif bozukluk (OKB), anksiyete, depresyon, sosyal uyum sorunları. |
Önleme Yöntemleri | Kesin bir önleme yöntemi yoktur. Stresin azaltılması, tikleri kötüleştiren faktörlerden kaçınılması semptomların yönetimine yardımcı olabilir. |
Prof. Dr. Meltem Demirkıran, nöroloji alanında uzmanlaşmış, özellikle Multipl Skleroz, Parkinson ve hareket bozuklukları üzerine çalışmalar yürüten deneyimli bir akademisyendir. Çukurova Üniversitesi'nde bu alanlara yönelik klinik birimler kurarak önemli katkılarda bulunmuş ve ulusal ile uluslararası çalışma gruplarında aktif rol almıştır. Bilimsel araştırmaları ve yenilikçi tedavi yaklaşımlarıyla nöroloji bilimine katkılar sunmaktadır.